Kleuren maken je merk. De betekenis van de psychologie van kleur in je merk en daarbij passende marketing is nog altijd één van de meest beschreven onderwerpen. Kleuren staan ook voor hoe we gevaar herkennen (rood) en vertrouwen op veiligheid en goedkeuring (groen). We koppelen blauw aan gezag en autoriteit (blauw op straat), en rood aan honger, lust en liefde (rood hart).Kleur is ook van belang als het gaat om het vormgeven van je merk. Bewust, maar ook vooral onbewust koppelen je klanten de kleuren van jouw merk aan bepaalde emoties. En dat kan zowel positief als negatief werken. In deze blog lees je alles over kleur.
Logo of huisstijl ontwerp nodig? Klik hier!
Kleur is persoonlijk
Kleuren spelen een grote rol in het gevoel dat we ergens bij krijgen. Deze kleurassociaties worden onder andere gevormd door cultuur, mode, ervaring, persoonlijke voorkeur en kleurbeleving. Het menselijk geheugen is vatbaar voor visuele prikkels en daar is kleur er een van. Hoewel er geen wetenschappelijke bewijzen zijn voor het effect van kleuren, worden op grote schaal wel eigenschappen en uitwerkingen aan toegekend. De betekenis en werking van kleur is erg persoonlijk. Maar er zijn ook overeenkomsten in kleurbeleving.
ROOD
actief | energiek | leiderschap | ambitieus | daadkracht | passie
ORANJE
warm | optimistisch | spontaan | sociaal | creatief
GEEL
vernieuwend | mentaal sterk | bewegelijk | opgewekt
GROEN
balans | groei | gezond | overvloed | veilig | stabiel
ROZE
zorgzaam | sensitief | voedend | onvoorwaardelijk
BLAUW
communicatie | zakelijk | ruimte gevend | betrouwbaar
VIOLET
inspiratie | zelfreflectie | verdieping | onconventioneel | fantasie
WIT
zuiver | helder | fris | eerlijk | neutraal
BRUIN
basis | veilig | vertrouwd | betrouwbaar
ZWART
op zichzelf staand | afstandelijk | contrastrijk | chique
Kleur als economisch bezit
Er zijn merken die een willekeurige kleur kiezen voor de huisstijl. Daarentegen zijn er ook merken die zeer veel waarde hechten aan een kleur, en er zelfs patent op aanvragen. Parfum en sieradenmerk Tiffany & Co is zo’n merk. Het bedrijf maakt gebruik van een bepaald type blauw in de verpakking van hun producten. ‘Blue 1837’ is de doopnaam van de kleur, verwijzend naar het jaar waarin het bedrijf is opgericht, maar de kleur wordt in de volksmond ook wel ‘Tiffany Blue’ genoemd.
Ook een bekend geval is Vantablack; het zwartste zwart. Het Engelse bedrijf Surrey NanoSystems ontwikkelde de kleur bij wijze van experiment, met als uitkomst een opvallende eigenschap: het materiaal absorbeert 99,96% van al het licht. Kunstenaar Anish Kapoor kocht de volledige rechten op het bijzondere materiaal, wat een rel opleverde in de kunstwereld. Mede-kunstenaar Stuart Semple bracht een statement uit dat Kapoor nooit en te nimmer meer zijn eigen ontwikkelde kleur roze mocht gebruiken. Wie nu een kleur van Stuart Semple wil kopen, moet contractueel vastleggen de kleur nooit te zullen doorverkopen aan kunstenaar Anish Kapoor.
Kleur als beïnvloeding van het menselijk denken
De kleuren van veel merken zitten vastgeroest in ons denken. Een kleine test, welke kleur hoort bij de volgende merken: McDonalds, Albert Heijn en Spotify. Als je opeenvolgend ‘geel, blauw en groen’ hebt geantwoord, dan zit je helemaal goed. Door consistent te zijn in kleurgebruik, zowel in- als extern, creëer je als bedrijf herkenning bij je klanten.
Laten we als voorbeeld McDonalds nemen. De ‘Golden Arches’ oftewel de gouden M vorm van McDonalds roept vrijwel direct een associatie op met de rood-gele container waar de frites al jarenlang in worden geserveerd. Haast onbewust triggert het brein de geur van de warme en zoutige frites, wat op zijn beurt zorgt voor een trip naar de alom bekende fastfood keten. Hierin is kleur niet de hoofdmoot, maar een belangrijk onderdeel in de toolkit van een marketeer. Het hangt sterk samen met andere vormgeef elementen zoals typografie, fotografie en iconografie.
Het herkennen van kleur en het koppelen van betekenis hieraan zit gecodeerd in het menselijk denken, omdat het een grote rol speelt in het dagelijks leven. Het duidt op gevaar (de kleur van rottend vlees) of veiligheid (de vlaggen kleuren van de eigen stam). Tegenwoordig is de herkenning van kleur vooral gebaseerd op cultureel bepaalde factoren. Zo heeft de kleur blauw in de Verenigde Staten een masculiene associatie, terwijl het in China wordt gezien als een feminiene kleur.
Kleur als conventie voor verschillende industrieën
Het is interessant om te bekijken welke patronen zich voordoen in verschillende industrieën als we kijken naar het gebruik van kleur. Zo zie je dat als genoeg bedrijven uit een bepaalde branche een bepaalde kleur gebruiken, dit vanzelf de standaard wordt in de betreffende industrie.
Ga maar na: in de farmaceutische industrie -waaronder ziekenhuizen- worden vaak vormgegeven in een blauwe kleur. Een kleur die daardoor wordt geassocieerd met waarden als ‘zorg’, ‘eerlijkheid’ en ‘oprechtheid’, maar ook ‘vertrouwen’ en ‘kracht’. Daarom zien we blauw vaak ook terug in bedrijven die worden gezien als gevestigd of toonaangevend.
Neem bijvoorbeeld Unilever, Ford en American Express, die allen dezelfde waarden proberen uit te stralen die aan de kleur blauw worden gekoppeld.
Kleurassociaties kunnen ook zorgen voor subliminale boodschappen; de betekenis wordt gevormd door het onderbewustzijn. Wanneer we groenten kopen, vinden we het (onbewust dus) prettig als er gebruik wordt gemaakt van groene etiketten, wat gekoppeld wordt aan verse, natuurlijke producten. Uit onderzoek blijkt dat broccoli in een bruine of paarse verpakking minder snel verkocht wordt. Ditzelfde geldt voor vlees, dat in een groene verpakking onbewust wordt gekoppeld aan uitgestrekte velden en boerderijen.
Kleur als smaakgever aan een huisstijl
Als we dus meenemen dat kleur zowel bewust als onbewust een consument kan beïnvloeden, kan het erg nuttig zijn om deze kennis mee te nemen in het ontwikkelen van een logo en bijpassende huisstijl. Voordat duidelijk is welke kleuren een huisstijl moeten dragen, dient er eerst een identiteit gevormd te worden.
Heeft jouw merk een nadrukkelijk vrolijke uitstraling? Dan past de kleur geel wellicht goed, de kleur van IKEA, Snapchat, Technogym en natuurlijk McDonalds.
Door het maken van een persona (fysieke uitwerking van de merkwaarden) en het invullen van verscheidene modellen op het gebied van merkidentiteit kun je een aantal concrete termen plakken aan je merk. Woorden zoals ‘uitgesproken, premium, feminien, vrolijk of ondeugend’ kunnen bijvoorbeeld gekoppeld worden aan jouw merk.
Meer weten over welke elementen van belang zijn bij een merkidentiteit? Bekijk dan deze blog.
Als de merkgedachte en identiteit duidelijk zijn omschreven kan een creatief bureau hier dus een bijpassende huisstijl bij ontwikkelen. Neem bijvoorbeeld de waarde ‘uitgesproken’, een aspect dat dikwijls wordt gekoppeld aan de kleur rood. Neem Marlboro of Coca Cola als voorbeeld. Heeft jouw merk een nadrukkelijk vrolijke uitstraling? Dan past de kleur geel wellicht goed, de kleur van IKEA, Snapchat, Technogym en natuurlijk McDonalds.
Op zoek naar een meer behouden, luxueuzere uitstraling? Dan past de kleur zwart goed. Kijk naar merken als Nike, Gucci, Louis Vuitton en Mercedes.
Neem eens een kijkje tussen de projecten van Fitbrand en kijk of jij kunt ontdekken hoe kleur en merkwaarden een belangrijke rol spelen. Ook geven wij je graag tips voor handige tools om nog meer uit je kleurgebruik te halen. Zelf toe aan wat kleur in je merk, dan kun je natuurlijk altijd contact met ons opnemen. We horen graag van je!
Logo of huisstijl ontwerp nodig? Klik hier!
